Psychoterapia dzieci może przybierać różne formy, od terapii przez zabawę, przez psychodramę, aż po terapię systemową, która obejmuje wszystkich najbliższych członków rodziny. To podejście jest niezwykle cenne, ponieważ środowisko, w jakim dorasta dziecko, odgrywa kluczową rolę w jego zdrowym rozwoju.
Co jednak zrobić, gdy to środowisko jest wystarczająco dobre, a mimo to dziecko nadal zmaga się z różnorodnymi trudnościami, takimi jak odmowa jedzenia, uderzanie głową w ścianę czy fobie? Co jeśli indywidualna terapia również nie przynosi rezultatów?
Terapeutyczna rewolucja w książce Bruno Claviera
Bruno Clavier, francuski psycholog kliniczny i psychoterapeuta, w swojej książce „Widma rodzinne” (Wydawnictwo Virgo) proponuje zupełnie inną ścieżkę zrozumienia trudnych zachowań dziecka. Autor w swojej pracy stosuje psychoanalizę, metodę zapoczątkowaną przez Freuda i rozwijaną przez wielu jego następców, wzbogaconą o psychoanalizę transgeneracyjną.
Czym jest psychoanaliza transgeneracyjna? Ten nurt, bazujący na pracy kolejnych pokoleń badaczy, wspiera i przyspiesza proces zdrowienia poprzez analizę historii rodu, z którego pochodzi klient. Bez szerszej perspektywy rodowej trudno jest prawdziwie poznać jednostkę. Życie każdego z nas nie jest zawieszone w próżni; jest zakodowane w pamięci komórkowej i przekazane nam przez konkretnych ludzi, których losy odcisnęły się w przestrzeni nieświadomości rodowej.
Psychoanaliza transgeneracyjna ma na celu rozszyfrowanie wewnętrznych blokad, fiksacji i innych zawiłości psychiki, będących efektem traumy międzypokoleniowej. Celem tego procesu jest to, aby – poprzez ich nazwanie i uwolnienie – przywrócić klientowi wolność do pełnego życia w teraźniejszości.
Psychogenealogia w pracy z dziećmi
O wiedzy płynącej z psychogenealogii pisze Ann Ancelin Schützenberger w książkach „Tajemnice przodków” oraz „Psychogenealogia w praktyce”. Autorka, również analityczka, szczegółowo opisała zjawiska takie jak lojalność rodowa czy syndrom rocznicy. Clavier odnosi się do tej wiedzy, przekładając ją na konkretne przykłady.
W części poświęconej pracy z dziećmi autor opisuje przypadki trudności dziecięcych, z którymi pracował, pokazując, jak dziecięce lęki mogą być zaprogramowane kilka pokoleń wstecz. Co więcej, autor „Widm rodzinnych” stwierdza nawet, że każda fobia dziecięca ma podłoże transgeneracyjne!
Na czym polega psychoanaliza transgeneracyjna dzieci?
Clavier wspiera proces leczenia dziecka poprzez szczegółową analizę historii rodzinnej – powtarzających się dat, imion, chorób, zawodów miłosnych, strat, problemów majątkowych czy niewyjaśnionych śmierci. Czasami trudno uwierzyć, jak te historie mogą wpływać na kolejne generacje. Każdy niechciany objaw ma jakieś podłoże. Zaparcia, uderzanie głową w ścianę, odmowa jedzenia, nauki, dotyku – zawsze jest jakaś przyczyna.
Clavier pokazuje, że zrozumienie tych zaburzeń daje szansę na wolność. Nasza nieświadomość zawsze ma jakąś logikę – nawet jeśli objawy są dziwaczne czy przerażające, to dla umysłu nieświadomego są one najlepszym rozwiązaniem. Darem psychoanalizy jest praca z symbolem. Połączenie tej możliwości z wiedzą z dziedziny psychogenealogii daje ogromne możliwości.
Nowy kierunek dla terapeutów?
Książka Claviera może być ogromną inspiracją dla osób pracujących z dziećmi. Daje nowy kierunek poszukiwań oraz możliwość szybkiego ulżenia w cierpieniu. Ta furtka do zrozumienia dziecka jest wyjątkowym darem. Oczywiście, nie każda trudność młodego człowieka jest związana z nierozwiązanym konfliktem emocjonalnym przodków. Jednak możliwość uwolnienia przeszłości i rozkodowania starych informacji może stać się ważnym kierunkiem w pracy z dziećmi i młodzieżą.
Dodatkowym plusem jest efektywność tego podejścia. Rozumienie symptomów z perspektywy uwikłań międzypokoleniowych pozwala znacząco skrócić czas terapii. Clavier opisuje przypadki bardzo szybkiego uwolnienia od symptomów właśnie poprzez odkodowanie, nazwanie i zaadresowanie starych rodowych emocji.